Derby (20). Lyn Fotball – Vålerenga Fotball

Dziś przystanek na północy Europy. W Skandynawii nas jeszcze nie było, pora więc odwiedzić tę część naszego kontynentu.

Stolica Norwegii
Oslo zostało założone w 1048 r. przez króla Haralda III, choć są tacy, którzy uważają, iż miasto zostało założone w roku 1000… Liczy ponad 600 tys. mieszkańców.
Jest stolicą i największym miastem Norwegii, oraz jej głównym ośrodkiem kulturalnym, gospodarczym i naukowym.
W stolicy znajdują się cztery duże parki miejskie, liczne pagórki i lasy. Oslo jest uznane jako jedno z najbardziej zielonych miast świata.
Jest również jednym z najdroższych miast na świecie – zależnie od światowej koniunktury, zamienia się pierwszym miejscem z Tokio.

Nie może zabraknąć ciekawostek. Oto one: Oslo każdego roku przed Bożym Narodzeniem wysyła po jednej choince do Waszyngtonu, Nowego Jorku, Antwerpii, Londynu, Rotterdamu i Reykjaviku.
W Oslo przyznawana jest corocznie Pokojowa Nagroda Nobla, a w roku 1952 miasto było gospodarzem Zimowych Igrzysk Olimpijskich.

Piszący te słowa jest również miłośnikiem kina. Polecam więc przy okazji trzy filmy, których akcja ma miejsce w stolicy Norwegii: „Hawaii, Oslo”, „Izzat” i „Max Manus”.

Wracamy do derbów.

Krótko o obu klubach
Lyn Fotball został założony 3 marca 1896 r., co czyni go jednym z najstarszych klubów w Norwegii. Klub był inicjatorem założenia Norweskiego Związku Piłki Nożnej (1902 r.).
Nazwa „Lyn” z jęz. norweskiego znaczy „Błyskawica”.

W roku 2010 klub ogłosił upadłość, został jednak w tym samym roku reaktywowany i zaczął grę od VII ligi.
Aktualnie Lyn gra w 2. Divisjon (trzeci poziom rozgrywek).

Barwy, to kolory czerwony, biały i niebieski.

Klub swoje mecze rozgrywał do roku 2009 na Ullevaal Stadion, potem na Bislett Stadion, a aktualnie gra na Frogner Stadion na którym może zasiąść 4 tys. kibiców.

Vålerenga Fotball powstał 29 lipca 1913 r. w dzielnicy Oslo o nazwie Vålerenga, co wyjaśnia etymologię nazwy klubu.

Przydomki klubu są natępujące: Enga, Val’enga (skróty), Bohemians (czyli Słowianie; przydomek wziął się od brutalnej gry piłkarzy – swoją drogą ciekawie byliśmy postrzegani przez Skandynawów), Pride of Oslo (Duma Oslo) i St. Hallvards Men (chodzi o św. Hallvarda Verbjoernssona – patrona Oslo).

Barwy klubu, to kolory niebieski i czerwony. Klub na początku swojego istnienia nie miał zbyt dużych kwot na zakupy i chcąc zaoszczędzić, kupił trykoty od Norweskich Kolei Państwowych. Ich barwy były akurat takie (narodowe) i tak już zostało…

Vålerenga swoje mecze rozgrywa na Ullevaal Stadion, na którym może zasiąść prawie 29 tys. widzów.

Odległość między stadionami w linii prostej wynosi ok. 2,6 km.

Trofea
Oba kluby nie są wielce utytułowane, ale kilka trofeów mają na swoim koncie. Jest ich podobna ilość u obu omawianych firm.

Lyn, to dwukrotny mistrz kraju i ośmiokrotny zdobywca Pucharu Norwegii (w tym cztery razy z rzędu; 1908-11), w finale natomiast grał aż 14 razy.
Vålerenga, to z kolei pięciokrotny mistrz i zdobywca czterech Pucharów (w finale sześciokrotnie).

Największy międzynarodowy sukces Lyn Oslo, to ćwierćfinał PZP (jaka szkoda, że tego Pucharu już nie ma…). Był sezon 1968/69 i Lyn wyeliminował turecki Altay oraz szwedzki Norrköping. W ¼ trafił na Barcelonę i uległ jej tylko jedną bramką (2:2 i 2:3)!

Największy sukces Vålerengi to również PZP i takoż ćwierćfinał. Sezon 1998/99 i wyeliminowani kolejno: Rapid Bukareszt i Besiktas. W ¼ klub trafił na Chelsea FC i po porażkach 2:3 i 0:3 odpadł z rozgrywek.

W sezonie 2003/04 Vålerenga doszła do III rundy Pucharu UEFA, po wyeliminowaniu austriackiego Grazer AK i krakowskiej Wisły. Klub ponownie znalazł pogromcę w postaci angielskiego klubu; tym razem musiano uznać wyższość Newcastle United (1:1 i 1:3).

Lyn Oslo
Mistrzostwo Norwegii – 2 razy
Puchar Norwegii – 8 razy
Łącznie – 10 trofeów

Vålerenga Oslo
Mistrzostwo Norwegii – 5 razy
Puchar Norwegii – 4 razy
Łącznie – 9 trofeów

Battle of Oslo
Oba kluby spotykały się ze sobą 45 razy w meczach oficjalnych.
Lyn wygląda korzystniej w tych spotkaniach; zanotował 21 zwycięstw, przy 13 wygranych Vålerengi i 11-tu remisach.

Pierwsze derby Oslo miały miejsce 4 września 1949 r. Vålerenga ograła wtedy rywali 3:2.

Najwyższe zwycięstwo Lyn, to 7:1 w roku 1965.
Najwyższa wygrana Engi z kolei, to 6:1 w 1962 r.

Najwięcej bramek w derbach, kibice obejrzeli w 1961 r. Vålerenga wygrała wtedy 6:4.

Grali w obu klubach
Oto kilku piłkarzy grających w obu klubach z Oslo:

Tommy Berntsen – Obrońca, ur. w 1973 r. w Lørenskog. Wychowanek Vålerengi, jednak przez trzy lata seniorskiej kariery nie udało mu się przebić do podstawowego składu, zagrał tylko w jednym meczu oficjalnym w tym klubie. W Lyn pod koniec kariery; lata 2002-09 (151/9). Doceniony dopiero tam, był kapitanem drużyny, a w 2003 r. nawet grającym trenerem Lyn. W reprezentacji Norwegii dwa mecze.

Lars Bohinen – Pomocnik ur. w 1969 r. w Vadsø. W Lyn w roku 1987 (20/3), w barwach rywala dwukrotnie (1988-89 i 2003) i w sumie 39 meczów i sześć bramek. W międzyczasie w Anglii, gdzie jego talent eksplodował. Był podstawowym zawodnikiem środka pola, kolejno w Nottingham Forest, Blackburn i Derby County.
W reprezentacji 49 meczów i 10 goli, w tym wszystkie trzy pełne spotkania w MŚ’94. Podkreślał, że bardzo chciał zagrać przeciwko Francji, by zaprotestować przeciwko tamtejszej armii i próbom jądrowym przeprowadzanym na Pacyfiku.

Espen Haug – Pomocnik, ur. w 1970 r. w Oslo. W Vålerenga lata 1993-99 (94/22), skąd przeszedł do Lyn. Tam w latach 1999-01 (61/24). Jak widać, bardzo bramkostrzelny zawodnik. Po zakończeniu kariery piłkarskiej z powodzeniem pracuje jako trener zespołów młodzieżowych.

Jan-Derek Sørensen – Pomocnik ur. w 1971 r. w Oslo. Wychowanek Lyn, gdzie grał dwukrotnie (1992-94 i 2003-05). Łącznie rozegrał tam 97 meczów i zdobył 24 gole. W 2006 r. przeszedł do rywali zza miedzy, czym rozzłościł fanów Lyn. Tam okres 2006-07 i 41 meczów oraz dziewięć bramek. W międzyczasie w sezonie 2001/02 w Borussii Dortmund, z którą zdobył mistrzostwo Niemiec. W reprezentacji Norwegii 21 meczów bez gola.

Kjetil Wæhler – Obrońca ur. w 1976 r. w Oslo. Wychowanek Lyn, tam 1992-99 (103/9), w Vålerenga w latach 2003-08 (124/5). W reprezentacji swojego kraju 23 mecze i jedna bramka.

Bastionen & Klanen
Większą rzeszę kibiców w Oslo posiada Vålerenga. Wschód miasta jest opanowany przez fanów tego klubu, zachodnia część stolicy Norwegii, to z kolei fani Lyn, choć przewagi liczebnej tam też nie mają.
Derby Oslo są zresztą często opisywane w kontekście Wschód – Zachód.

Fani obu klubów żyją ze sobą w umiarkowanej harmonii, choć nie darzą się sympatią. Rzadko dochodzi do bójek, nawet w dniu derbów. Wynika to z temperamentu tamtejszych mieszkańców.

W elementach Ultras obie ekipy radzą sobie przyzwoicie i możemy w Oslo zaobserwować kolorowe trybuny i ciekawe choreografie. Fani specjalizują się głównie w oprawach z sektorówek, kartoników lub flag i nierzadko potrafią zaskoczyć kibiców z innych krajów.

Nieobca jest im także pirotechnika, jednak ostatnimi czasy zjawisko to niestety zanika w wyniku kar, jakimi nakładani są zarówno fani, jak i całe kluby. Skąd my to znamy…

Główna zorganizowana grupa kibiców Lyn, to „Bastionen”, która powstała w 1992 r. Grupa nie jest duża, posiada ponad 2500 zadeklarowanych członków, ale mimo niewielkiej liczby jest dobrze zorganizowana i potrafi zaprezentować ciekawe choreografie oraz głośno dopingować swój klub.

Odpowiednikiem „Bastionen” u derbowego rywala, jest grupa „Klanen” powstała w 1991 r. Liczy 16 tys. członków i jest największą tego typu grupą w Norwegii. Numer 12 na koszulce jest zastrzeżony dla tej ekipy. Ich doping i oprawy są doceniane przez kibiców z całej Europy.

Lyn, to klub klasy średniej i wyższej, zamożniejszej i bardziej wykształconej części społeczeństwa, podczas gdy Vålerenga, to klub klasy robotniczej.

Niestety, prędko do spotkania ligowego obu drużyn nie dojdzie, ze względu na sytuację Lyn, ale niewykluczone, że derby Oslo odbędą się w Pucharze Norwegii przy korzystnym losowaniu…

Dariusz Kimla