Derby (49). Lokomotiv Sofia – Slavia Sofia

Dziś lądujemy w stolicy Bułgarii, gdzie swoje siedziby mają cztery utytułowane kluby piłkarskie; alfabetycznie – CSKA, Levski, Lokomotiv i Slavia.

Największe emocje budzą derby rozgrywane między dwoma pierwszymi, ale my dziś poznamy rywalizację między Lokomotivem i Slavią. Spotkania między tymi klubami nazywane są Małymi Derbami Sofii. One również zasługują na uwagę, jak zresztą każde inne derby na świecie. Derby, to wszak kwintesencja futbolu – nie ma układania się, odpuszczania czy lekceważenia przeciwnika. Derby to gwarancja zaangażowania na murawie i pełnych, hałaśliwych trybun. Czy potrzeba czegoś więcej?

Serdika
Sofia to stolica i największe miasto Bułgarii. Liczy ponad 1,2 mln mieszkańców i leży w zachodniej części kraju w pobliżu północnych stoków góry Witosza.
Pierwsze wzmianki o tym miejscu sięgają Starożytności (ok. VII wieku p.n.e.). Początkowo była tam osada założona przez trackie plemię Serdi, nazywana Serdiką. Później Sofia przeżywała burzliwe historie – podbili ją Rzymianie (29 rok n.e.), spalili Hunowie (447 r.), przejęli Bułgarzy (808 r.), zajęli Turcy (1382 r.), a od 1879 r. jest stolicą Bułgarii. Tak to mniej więcej wyglądało w telegraficznym skrócie…
Prawie 90% ludności Bułgarii, to wyznawcy prawosławia, w stolicy Bułgarii ujrzymy więc mnóstwo cerkwi. Jedna z nich na zdjęciu poniżej:

„Kolejarze” i „Biali”
PFK Lokomotiv Sofia został założony 28 października 1929 r. przez grupę sofijskich pracowników kolei. Klub powstał pod nazwą ŻSK (Żelieznicarski Sportien Klub), obecna nazwa obowiązuje od 1945 r.
W latach 1969-71 miała miejsce fuzja; klub połączył się… ze Slavią! Twór przetrwał jedynie dwa lata.

Barwy klubu to kolory czerwony, czarny i biały.

Przydomki: „Kolejarze” i „Czerwono-czarni”.

Klub swoje mecze rozgrywa na stadionie Lokomotiv, który może pomieścić 22 tys. widzów.

PFK Slavia Sofia została założona 10 kwietnia 1913 r. poprzez połączenie dwóch klubów – Boteva (rok powstania 1909) i Razvitie (1910). Chłopaki z Boteva byli zaznajomieni z piłką nożną, natomiast Razvitie był klubem gimnastycznym. Pierwszym prezydentem nowego podmiotu został Dimitar Błagojew. Klub przyjął nazwę Slavia dla podkreślenia słowiańskiego charakteru. Niedługo potem działacze sofijskiej drużyny odwiedzili klub Slavia w Pradze i korzystali z organizacji i doświadczeń imienniczki z Czech.

Przydomki: „Biali” i „Biała lawina”.

Barwa klubu to oczywiście kolor biały.

Drużyna swoje mecze rozgrywa na stadionie Slavia zwanym także Owcza Kupel (dzielnica Sofii). Obiekt mieści 25,5 tys. kibiców.

Odległość między stadionami w linii prostej wynosi ok. 7,5 km.

Trofea
Oba kluby są utytułowane na krajowym podwórku. Pod koniec rozdziału, tradycyjnie już, wykaz klasycznych zdobyczy.

Oprócz owych laurów oba kluby mają w swoich dorobkach zwycięstwa w nieoficjalnych rozgrywkach i turniejach. Na uwagę na pewno zasługują Puchary Armii Sowieckiej. Takie rozgrywki w mrocznych czasach również były. Lokomotiv ma na koncie trzy takie puchary, Slavia aż sześć…
Turnieje Balkans Cup rozgrywane były w latach 1961-94. Dwa razy wygrywała Slavia, raz Lokomotiv.

Na arenie międzynarodowej oba kluby grały wielokrotnie, ale nie odniosły znaczących sukcesów, choć dwa starty zasługują na uwagę…
Slavia dotarła do półfinału PZP w sezonie 1966/67. Sofijska drużyna wyeliminowała wtedy nie byle kogo, bo Swansea, Strasbourg i Servette. Zatrzymali ich dopiero Szkoci z Rangers FC.
Lokomotiv w sezonie 1979/80 dotarł do ćwierćfinału Pucharu UEFA i także eliminował silne kluby – Ferencvaros, Monaco i Dynamo Kijów. Odpadli po dwumeczu z VfB Stuttgart. To był sezon, gdy cztery niemieckie ekipy grały w półfinałach tego Pucharu!

W tabeli wszech czasów ligi bułgarskiej Slavia zajmuje trzecie miejsce, Lokomotiv czwarte.

Lokomotiv Sofia
Mistrzostwo Bułgarii – 4 razy
Puchar Bułgarii – 4 razy
Łącznie – 8 trofeów

Slavia Sofia
Mistrzostwo Bułgarii – 7 razy
Puchar Bułgarii – 7 razy
Łącznie – 14 trofeów

Małe Derby Sofii
Rzecz jasna nie ma statystyk dotyczących tych derbów, opracowałem więc mecze ligowe ostatniej dekady. Dobre i to…

W ostatnich dziesięciu sezonach w lidze bułgarskiej obie drużyny spotykały się ze sobą 35 razy. Slavia ma lepszy bilans tych meczów – 15 wygranych, przy 12 zwycięstwach Lokomotivu i ośmiu remisach.

Grali w obu klubach
Wielu graczy reprezentowało barwy obu klubów. Oto czterech z nich, będzie nawet wątek dotyczący wspaniałego polskiego klubu:

Władimir Iwanow – Obrońca, ur. w Sofii w 1973 r. Zaczynał i kończył karierę w Slavii – tam łącznie przez dziewięć sezonów (1991-97 i 2006-09). W tym klubie rozegrał w sumie 158 meczów oficjalnych i strzelił sześć goli. W barwach rywali w okresie 1999-01 (42/3). W reprezentacji Bułgarii sześć meczów bez zdobyczy bramkowej. Był z kadrą na Euro 2004, gdzie jego drużyna zanotowała fatalny start i zajęła ostatnie miejsce w grupie nie zdobywając nawet punktu… W ub. sezonie trener Slavii.

Kiril Mietkow – Pomocnik, ur. w Sofii w 1965 r. Wychowanek Lokomotivu, gdzie w latach 1983-91 rozegrał 216 meczów i zdobył 43 gole. W Slavii w roku 1996 (7/0), gdzie zakończył karierę. Był świetnym dryblerem, o rzadko spotykanych walorach technicznych. W kadrze Bułgarii dziewięć meczów bez gola.

Anatoli Nankow – Pomocnik, ur. w Oreszu w 1969 r. W Slavii w okresie 1988-90 (34/6), w Lokomotivie 1997-00 (52/2). W reprezentacji swojego kraju 17 meczów bez zdobytej bramki. Był na MŚ 1998, gdzie już w pierwszym meczu z Paragwajem ujrzał czerwoną kartkę.
Nankow w rundzie wiosennej sezonu 2003/04 był piłkarzem GKS-u Katowice.

Jordan Petkow – Obrońca lub pomocnik, ur. w miejscowości Weliko Tyrnowo w 1976 r. W Lokomotivie w okresie 2000-01 (44/1), w Slavii 2001-10 (183/8). W reprezentacji cztery mecze bez gola. Do ub. sezonu przez pięć lat był asystentem trenera w Slavii.

Kibice
Kibicowska Bułgaria jest dość ciekawa i „ogarnięta” w temacie. Ciekawie bywa zarówno na stadionach, jak i poza nimi. Wariatów tam nie brakuje, a większość ekip reprezentuje środowiska skrajnie prawicowe.

W samej Sofii palmę pierwszeństwa mają fani Levskiego i CSKA. Trzecią i czwartą siłą w stolicy są obie omawiane ekipy. Wszystkie wymienione grupy wiedzą na czym polega ruch „Ultras”, prezentują oprawy i lubią pomachać racami i innymi „świecidełkami”.

Fani Lokomotivu to bardzo szanowana ekipa w Bułgarii, z zasadami. Jest ich kilkuset i mają zorganizowane grupy: „Iron Brigades”, „Red’n Black Mladost Fans”, „The Pain Train”, „Delta Force”, „Brigate Sofia”, „Fanatics Fans” i wiele innych. Oficjalny zorganizowany fan-klub powstał w 1999 r.

Slavia, to do niedawna najmniej liczna grupa w kibicowskiej Sofii, ale ostatnio nasilili swoją działalność, są i działają. Trochę wyśmiewana ekipa przez rywali, ale nie do końca jest to uzasadnione, bo wyjazdów nie unikają i potrafią zaskoczyć oprawami. Zorganizowane grupy to „Boys Sofia”, „Young Boys” i „Ultras 1913”.

Między zainteresowanymi jest kosa i w dniu derbów zdarzają się poważniejsze incydenty. Fani Slavii do dziś nie mogą darować działaczom Loko, że ci, w 1969 r. chcieli zniszczyć ich klub poprzez wciągnięcie go w fuzję. Skąd my to znamy…

Dariusz Kimla