Derby (55). FC Flora – FCI Levadia
Wracamy do derbowego cyklu. W Estonii nas jeszcze nie było, pora więc i tam zawitać. W stolicy tego kraju rozgrywane są niewielkie derby…
Oba kluby są stosunkowo młode, powstały bowiem pod koniec XX wieku, ale oba są w Polsce znane. Jeżeli o FC Flora tylko słyszeliśmy, to już FC Levadia jest nam całkiem dobrze znana. A na pewno jest znana fanom krakowskiej Wisły… Zapraszam na wycieczkę do pięknego Tallina.
Reval
Talinn to stolica i największe miasto Estonii liczące prawie 440 tys. mieszkańców. Jest jednocześnie stolicą prowincji Harju (takich jednostek administracyjnych jest w Estonii 15).
Tallin na początku XIII w. zbudowali Duńczycy. Tallin lub Tallinn (obie formy poprawne) to prawdopodobnie „Duńska twierdza” (taani linn). W przeszłości miasto nazywało się również Reval, Kalevanlinna czy Lyndanise.
Dzieje Tallina były burzliwe – miasto było w swojej historii pod panowaniem (po kolei) – Danii, Niemiec, znów Danii, ponownie Niemiec, Polski, Szwecji, znowu Polski, znowu Szwecji, Rosji, Estonii, ZSRR i wreszcie od 1991 r. ponownie Estonii…
Jeszcze słów kilka o ciekawej historii polskiego okrętu podwodnego ORP Orzeł (zainteresowanym polecam wspaniały polski film pt. „Orzeł” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego):
Na początku II wojny światowej, 14 września 1939 r. zawinął do portu w Tallinie polski okręt podwodny ORP „Orzeł” (celem dokonania naprawy awarii i pozostawienia tu ciężko chorego dowódcy). 15 września pod naciskiem Niemiec władze estońskie internowały (wbrew prawu międzynarodowemu) i rozbroiły okręt.
Internowanych marynarzy „Orła” wezwano do pozostania w Estonii, zapewniając takie samo traktowanie, wyżywienie i żołd, jaki obowiązywał w estońskiej marynarce wojennej. Po objęciu dowództwa przez komandora J. Grudzińskiego nastąpiła brawurowa ucieczka „Orła” i przedarcie się (bez map i uzbrojenia) przez kontrolowane przez Niemców cieśniny duńskie do Anglii (skąd operując podczas inwazji na Norwegię zatopił 2 niemieckie okręty).
Ucieczka ORP „Orzeł” z Tallina nastąpiła w nocy z 17 na 18 września 1939 roku, już po agresji sowieckiej na Polskę. Była możliwa m.in. dzięki cichemu poparciu znacznej części estońskich oficerów. Rozbrojenie i demontaż urządzeń okrętowych prowadzono celowo ospale, a podczas ucieczki estońskie działa strzelały bardziej „na wiwat”. Ucieczka ORP „Orzeł” stała się upragnionym pretekstem dla władz radzieckich do rozpoczęcia kroków zmierzających do aneksji Estonii. Już 19 września 1939 r. Związek Sowiecki ogłosił blokadę morską Estonii z powodu „nieprzestrzegania warunków neutralności”.
Biało-zieloni
Mittetulundusühing Jalgpalliklubi Football Club Flora został założony w 1990 roku.
Przydomki klubu: „Triibulised” (Pasiaści) i „Kaktused” (Kaktusy).
Barwy klubu to kolory zielony i biały.
Flora swoje mecze rozgrywa na A. Le Coq Arena (Lilleküla Staadion). Obiekt może pomieścić ponad 14 tys. kibiców.
Mittetulundusühing Spordiklubi Football Club Levadia Tallinn został założony 28 października 1998 r.
Przydomków brak.
Barwy klubu identyczne jak u rywali zza miedzy.
Klub swoje mecze do niedawna rozgrywał na Kadrioru staadion (pojemność 5 000), od 2018 roku jednak gra na tym samym stadionie, co derbowy rywal.
Trofea
Obie omawiane firmy, to absolutna czołówka na krajowym podwórku.
Rozgrywki ligowe ruszyły tam w 1921 r. Przerwane przez II wojnę światową (oficjalnie, bowiem liga przez dwa lata była grana) i radziecką okupację (tu również do 1991 r. nieoficjalnie rozgrywano ligę).
Pod uwagę bierze się jednak czempionaty z lat 1921-40 i od 1992 r., czyli w okresach niepodległej Estonii. Łącznie takich sezonów było 47, a omawiane ekipy zdobyły w nich 21 tytułów mistrzowskich. Biorąc pod uwagę daty powstania obu klubów, wynik jest imponujący…
Pewną ciekawostką jest fakt, że mistrzem Estonii zostawało 12 drużyn, w tym dziewięć z Tallina.
Na arenie międzynarodowej oba kluby bez sukcesów. Flora reprezentowała swój kraj w pucharach aż 26 razy i zawsze przygoda kończyła się na kwalifikacjach. Niemniej jednak drużyna spotykała się z takimi firmami jak np. Steaua, Partizan, FC Brugge, Dinamo Zagrzeb czy Eintracht Frankfurt…
Levadia grała w pucharach 23 razy i kilka razy udawało jej się eliminować teoretycznie silniejsze ekipy – FC Twente czy Wisłę Kraków… Grała takoż ze Steauą, ponadto Crveną, Newcastle Utd czy Galatasaray.
Flora
Mistrzostwo Estonii – 12 razy
Puchar Estonii – 8 razy
Superpuchar Estonii – 10 razy
Łącznie – 30 trofeów
Levadia
Mistrzostwo Estonii – 9 razy
Puchar Estonii – 9 razy
Superpuchar Estonii – 7 razy
Łącznie – 25 trofeów
Derby Tallina
Derbów stolicy Estonii rozegrano 96. Levadia lepsza – 45 wygranych, przy 26 Flory. Remisów zanotowano 25. Bilans bramkowy 149:125, oczywiście dla Levadii…
Grali w obu klubach
Oto pięciu piłkarzy, którzy reprezentowali barwy obu omawianych drużyn. Na uwagę zwraca spora ilość meczów w reprezentacji Estonii. Trzech z nich urodziło się w niewielkiej miejscowości o nazwie Parnawa, cała piątka przyszła na świat w latach 70-tych.
Sergei Hohlov-Simson – Środkowy obrońca ur. w Parnawie w roku 1972. Karierę zaczynał we Florze gdzie grał dwukrotnie: 1992-95 i 1997-99 (49/6). W barwach rywali w okresie 2002-05 (90/1). Tamże zakończył karierę. Wcześniej grał także w Izraelu i Norwegii. W reprezentacji swojego kraju 58 meczów i dwie bramki. W 2011 był trenerem Levadii.
Martin Kaalma – Bramkarz ur. w Tallinie w 1977 r. Swoją przygodę z futbolem zaczynał w klubie Norma Tallin. W barwach Flory trzykrotnie, tam 134 mecze. W Levadii okres 2007-10 (95/0). W sezonie 1998/99 zdobył trzy gole grając w klubie FC Kuressaare. W kadrze Estonii 35 występów. Od 2010 jest trenerem bramkarzy w Levadii.
Marek Lemsalu – Obrońca ur. w 1972 r. w Parnawie. We Florze w latach 1992-99 (119/17), w Levadii 2006-08 (90/15). Z Flory wypożyczany m.in. do Mainz. W reprezentacji 86 meczów i trzy bramki.
Indro Olumets – Pomocnik ur. w Tallinie, rocznik 1971. Wychowanek Flory, tam w latach 1990-95 (121/41). W Levadii okres 1999-03 (101/25). Łącznie w swojej karierze grał w pięciu różnych klubach z Tallina! W kadrze 32 spotkania i dwie bramki.
Indrek Zelinski – Napastnik ur. w 1974 r. w Parnawie. Flora 1993-01 (115/62), Levadia 2005-09 (152/84). Bardzo utytułowany i bramkostrzelny piłkarz, żywa legenda Eesti. Sześciokrotnie był mistrzem kraju, trzykrotnie zdobył Puchar Estonii. W 2001 roku Zelinski został wybrany Piłkarzem Roku w swoim kraju. Trzykrotnie otrzymał Srebrną Piłkę Estonii, za najładniejsze trafienie roku dla reprezentacji, w której rozegrał 103 mecze i zdobył 27 goli. Po zakończeniu kariery piłkarskiej był trenerem m.in. kadry Estonii U-18 i kobiecej reprezentacji Estonii.
Kibice
Pod względem kibicowskim, piłkarska Estonia nie powala na kolana. Kluby mają niewielkie grupy fanów, które jednak coś się starają robić. Jest doping, flagi na płot, nawet pirotechnika, ale to wszystko jest słabej jakości. No cóż, co kraj to obyczaj…
Zorganizowana grupa „Pasiastych”, to po prostu „Flora Fänn”. Ekipa liczy kilkadziesiąt osób.
Odpowiednikiem u rywali jest „White Green Supporters”. To także kilkudziesięciu najzagorzalszych fanów.
Nieco inaczej sprawa wygląda na meczach reprezentacji. Tu jest już w miarę przyzwoicie; grupy siedzą razem, pojawiają się oprawy, doping jest zorganizowany i głośny, choć oczywiście pod wieloma względami mogłoby być lepiej…
Dariusz Kimla