Derby (9). Austria Wiedeń – Rapid Wiedeń
Pamiętacie „derbowy piątek”? Jest piątek, więc jedziemy z tematem – dziś mecze, które liczą sobie już 102 lata.
Stolica Austrii
Wiedeń to piękne miasto, stolica Austrii licząca ponad 1,7 mln mieszkańców (aglomeracja to ok. 2,5 mln). Z czym się kojarzy Wiedeń? Kolej wiedeńska, kongres wiedeński, walc wiedeński, jajko po wiedeńsku, a tym z palmą na punkcie piłki (w tym i mnie), z derbami rozgrywanymi między Austrią i Rapidem.
Fiołki i Zielono-Biali
Fussball Klub Austria Wien powstał 15 marca 1911 r. (niektóre źródła błędnie podają rok 1910). Klub założyli działacze i sportowcy zrzeszeni wokół Vienna Cricket- and Football- Club. Na początku klub nazywał się Wiener Amateur Sportvereinigung.
Barwy klubu, to od początku istnienia kolory biały i fioletowy.
Przydomki klubu, to „Die Veilchen” (fiołki) i „Die Violetten” (fioletowi).
Klub swoje mecze od 1973 r. rozgrywa na Franz Horr Stadion, oficjalnie od stycznia br. zwanym Generali Arena, który może pomieścić ok. 13,5 tys. widzów.
Ciekawostką jest fakt, że obiekt ten wybudowali czescy imigranci w r. 1925, na którym swoje mecze rozgrywał klub przez nich założony; Slovan Vienna, a stadion nazywał się wtedy „Czeskie serce”.
Sportklub Rapid Wien został założony w 1898 r. Na początku klub nazywał się Erster Wiener Arbeiter – Fussball – Klub (pierwszy wiedeński robotniczy klub piłkarski). Już w styczniu 1899 r. klub zmienił nazwę na taką, jakiej używa do dziś.
Barwy klubu także uległy zmianie. Na początku były to kolory czerwony i niebieski, lecz w 1904 r. klub przyjął kolory biały i zielony.
Przydomki klubu, to „Die Grün-Weissen”, czyli biało-zieloni, oraz „Hütteldorfer” (dzielnica Wiednia na której mecze rozgrywa Rapid).
Stadion klubu, to Gerhard Hanappi Stadion otwarty w 1977 r. Na początku nazywał się Weststadion (stadion zachodni), jednak w 1980 r. po śmierci Hanappiego, stadion nazwano jego imieniem. Patron stadionu, to jeden z najwybitniejszych piłkarzy Rapidu i reprezentacji Austrii, który trudnił się również architekturą i ów stadion zaprojektował. Obiekt może pomieścić 18,5 tys. widzów.
Odległość między stadionami w linii prostej wynosi ok. 9,5 km.
Trofea
Podobna ilość piłkarskich laurów w obu wiedeńskich klubach nie pozwala jednoznacznie ocenić, który z nich jest lepszy pod kątem historycznym. Rapid ma na koncie więcej tytułów mistrzowskich, Austria natomiast więcej pucharów kraju. Oprócz triumfów w Austrii, Rapid ma na swoim koncie dwa trofea niemieckie, które oczywiście również należy doliczyć do ogólnej liczby tytułów.
Na arenie międzynarodowej oba kluby również mają znaczące sukcesy. Wprawdzie żadnego z klasycznych pucharów żaden z omawianych klubów nie zdobył, ale aż trzykrotnie wiedeńskie drużyny grały w finale PZP. Austria w 1978 r., Rapid natomiast w 1985 i 1996 r.
Austria Wiedeń
Mistrzostwo Austrii – 24 razy
Puchar Austrii – 27 razy
Superpuchar Austrii – 6 razy
Łącznie – 57 trofeów (wszystkie krajowe)
Rapid Wiedeń
Mistrzostwo Austrii – 32 razy
Mistrzostwo Niemiec – 1 raz
Puchar Austrii – 14 razy
Puchar Niemiec – 1 raz
Superpuchar Austrii – 4 razy
Łącznie – 52 trofea (wszystkie krajowe)
Wiener Derby
Łącznie, oficjalne derby Wiednia rozgrywano 304 razy.
Rapid wygrywał 124 razy, Austria 112, remisów zanotowano tylko 68.
Stosunek bramek – 569:492 na korzyść Rapidu.
Pierwsze derby rozegrano 8 września 1911 r. Rapid pokonał wtedy Austrię 4:1.
Najwyższe zwycięstwa Rapidu, różnicą dziewięciu bramek, miały miejsce dwukrotnie: sezon 1915/16 w którym padł wynik 9:0 i sezon 1942/43, kiedy to Rapid na wyjeździe(!) zmiażdżył rywali w stosunku 10:1.
Najwyższa wygrana Austrii miała miejsce w sezonie 1969/70, kiedy to również na wyjeździe, „Fiołki” wygrały 6:0.
Najwięcej bramek w derbach (12), kibice obejrzeli w sezonach: 1929/30 (Rapid – Austria 4:8) i 1950/51 (Austria – Rapid 5:7).
Aż dziewięć razy oba kluby spotykały się w finale Pucharu Austrii i raz w meczu o Superpuchar.
Derby z dnia 22 maja 2011 r., zostały przerwane przez sędziego w 26. min, gdy przy wyniku 0:2 dla Austrii, kibice Rapidu wbiegli na murawę i podbiegli pod sektor zajmowany przez gości. Do bezpośredniego starcia nie doszło, policja była szybsza i zwartym kordonem zawróciła fanów Rapidu na sektory przez nich zajmowane. Austriacka federacja zweryfikowała wynik na 0:3 dla drużyny Austrii Wiedeń.
Grali w obu klubach
Hans Buzek – Napastnik, urodzony w Wiedniu. Oprócz Austrii (1963-67, 102/52) i Rapidu (1970-72, 49/12) grał również w First Wiedeń oraz w Wiener Sportklub. Łącznie zaliczył więc aż cztery kluby ze stolicy Austrii!
W omawianych derbach zdobył osiem goli (po cztery dla obu klubów). Zarówno z Austrią jak i z Rapidem zdobywca krajowego Pucharu. Grał w reprezentacji Austrii (42/9), z którą uczestniczył w MŚ 1958 r.
Peter Pacult – Do kwietnia 2011 trener Rapidu, zwolniony ze stanowiska po pięciu latach. Jako zawodnik, grał na pozycji napastnika. W Rapidzie w latach 1984-86, gdzie rozegrał 58 meczów i strzelił 26 goli, w barwach lokalnego rywala przez jeden sezon (1995-96), gdzie zagrał 32 razy i strzelił tylko dwie bramki.
Karl Rappan – Wielce zasłużony i świetny piłkarz i trener. Urodzony w Wiedniu, pomocnik i napastnik. Podobnie jak Buzek, zaliczył epizody w czterech różnych klubach z Wiednia (Donau, Wacker, Austria i Rapid).
W omawianych klubach tylko po jednym sezonie (AW 1928-29, RW 1929-30).
Po zakończeniu kariery trenował m.in. czterokrotnie reprezentację Szwajcarii, w tym podczas MŚ 1938, 1954 i 1962. Jako trener zaliczył 77 meczów, co do dziś jest rekordem reprezentacji Szwajcarii.
Był również pomysłodawcą międzynarodowego turnieju dla klubów piłkarskich z całej Europy, z czasem przemianowanym na Puchar Intertoto.
Peter Stöger – Pomocnik, urodzony w Wiedniu. W Austrii dwukrotnie (1987-94 i 1999-00), gdzie zagrał 251 razy i zdobył 62 gole. W Rapidzie w latach 1995-97 (84/17). W derbach zdobył 10 bramek; dla Austrii osiem trafień, pozostałe dwa gole dla biało-zielonych.
W reprezentacji Austrii zagrał w 65 meczach i zdobył 15 bramek.
Kibicowski Wiedeń
Najprostszy podział Wiednia można opisać następująco: północ miasta to miażdżąca przewaga Rapidu, południe natomiast, to mocny bastion fanów Austrii.
Niewielką przewagę w stolicy Austrii mają kibice Rapidu, którzy generalnie prezentują się lepiej od rywali: liczniejsze wyjazdy, ciekawsze oprawy i w „atrakcjach pozaboiskowych” również rządzą w mieście.
Zresztą Rapid, to zdecydowanie nr 1 w całej kibicowskiej Austrii.
Rapid powstał jako klub klasy robotniczej, natomiast Austria zrzeszała głównie burżuazję i wiedeńską inteligencję.
Zorganizowana grupa kibiców Rapidu, to „Ultras Rapid”, która powstała w 1988 r. Grupa wzoruje się na włoskim stylu kibicowania. Członków grupy jest ponad 500 i każdy z nich płaci składki, stąd oprawy Rapidu są zauważalne i doceniane na całym kontynencie. W skład grupy wchodzą również mniejsze ekipy, głównie „Tornados” i „Alte Garde”.
Odpowiednikiem „UR” w Austrii, jest „Fanatics Austria Wien”. Inne grupy AW, to: „Brigaden 1994”, „Soccerholics”, „Fanatics”, „Freaks”, „Fedayn”, „Maniacs” i „Unsterblich”.
Mimo, że nie zaliczają oni tak licznych wyjazdów jak Rapid (mniej więcej dwukrotnie mniej fanów jeździ na wyjazdy, porównując ten aspekt w obu klubach), to jednak oprawy i doping również mają na przyzwoitym poziomie.
W trakcie sezonu, gdy oba kluby rozgrywają swoje mecze, kibice rzadko wchodzą sobie w drogę. Inaczej jest jednak przy okazji derbów; to zawsze są mecze podwyższonego ryzyka i praktycznie w każdy dzień derbów dochodzi do starć kibiców obu klubów.
Dariusz Kimla