Liga Retro (5). Australia 1977
Na antypodach nas chyba jeszcze nie widzieli. A tam też grają w piłkę, i to nawet nie do góry nogami.
Czasami jednak opłaca się mieć dzieci. Moja córka, razem ze znajomymi z klasy III c, szykuje właśnie pożegnanie kolegi, który z rodzicami wyjeżdża do Australii. Nie byłbym sobą, gdybym tematu nie podrążył, w tym piłkarskiego aspektu kraju kangurów.
Znamienne, że gdy wpiszemy w wyszukiwarkę „Australia Football”, to wyskakują fotografie ukazujące owalne boisko, po którym biegają muskularne byki ubrane w koszulki na ramiączkach, podający sobie jajowatą piłkę pięścią, a nad całością, jako sędziowie, czuwają eleganccy panowie w pięknych kapeluszach. Zresztą puszczali futbol australijski w Screensporcie (?) w kablówce zaraz po odzyskaniu wolności.
W krajach anglosaskich istnieje podział na sporty letnie i zimowe. Nie do końca jest to zrozumiałe dla normalnego człowieka, ale piłka nożna, podle tej klasyfikacji, jest sportem zimowym. Czemu sezon 1977 w National Soccer League (NSL) był tak doniosłym wydarzeniem? Otóż były to pierwsze ogólnokrajowe rozgrywki w jakimkolwiek sporcie zimowym. Start był całkiem obiecujący, bo sponsoringiem nową ligę objął elektroniczny gigant Philips. Dwóch magików, którzy chcieli wykorzystać falę zainteresowania soccerem rozbudzoną występem Kangurów na MŚ 1974, to Frank Lowy z Hakoah i Alex Pongrass (właśc. Sándor Pongrácz) z St. George-Budapest (spokojnie, siedzibę miał w Sydney).
Australia, tak jak Ameryka, jest krajem imigrantów, dlatego nie dziwota, że w inauguracyjnym sezonie wzięły udział kluby reprezentujące australijskie mniejszości (?) etniczne.
Z 14 klubów, które zameldowały się na starcie, cztery miały korzenie greckie, dwa włoskie, po jednym żydowskie, węgierskie i jugosłowiańskie (Footscray JUST) oraz holenderskie (Brisbane Lions). Zresztą poniższa grafika, przedstawiająca herby australijskich klubów, mówi za siebie. Czemu Mooroolbark ma symbol dolara? Zabijcie mnie, ale nie wiem.
Mocno trzymałem kciuki, aby Australia zorganizowała mundial w 2022 roku, bo marzę, by tam pojechać. Niestety to Katar bardziej przekonał bossów FIFA…
Zresztą Australia to dziwny kraj. Piękny i stwarzający wiele możliwości. Ale coś tam musi być nie tak, jeśli co drugi barman w Londynie pochodzi z kraju Tima Cahilla. Czemu młodzi ludzie chcą stamtąd wyjeżdżać? Odpowiedzi proszę przysyłać na kartkach pocztowych.
Jedną z wielu przeszkód przed startem ligi była konieczność uwzględnienia różnych regionalnych interesów. Na przykład kluby ze stanu Victoria (tam, gdzie Melbourne) zdecydowały się przystąpić do grania dopiero, gdy dopuszczono wyżej wspomniany Mooroolbark, ze wschodnich przedmieść Melbourne.
Zresztą Mooroolbark zajął ostatnie miejsce w rozgrywkach, ponosząc rekordową porażkę 3:10 z Adelaide City. Mistrzem została drużyna Eastern Suburbs (czyli wschodnie przedmieścia) z Sydney. Dziwny to był mistrz, bo przyciągał najmniej widzów ze wszystkich ligowców – na ich mecz z South Melbourne przybyło około 400 zbłąkanych duszyczek. Następca Eastern Suburbs, czyli Sydney City, w kolejnych sezonach wciąż okupował czołowe lokaty, ale nie zwiększało to zainteresowania fanów. Ostatecznie australijska odpowiedź na Amicę Wronki poddała się w 1987 roku, opuszczając ligę na dobre.
Za to wspomniani South Melbourne grają dziś poniżej najwyższego poziomu ligowego na poniższym stadionie. Słabo?
John Kosmina, przez chwilę piłkarz Arsenalu, a potem legenda Socceroos, zdobył pierwszego gola w historii NSL. Stało się tak podczas wygranego meczu West Adelaide z Canberrą 3:1. Western Suburbs (z Sydney) i Adelaide City wyszli na czele tabeli, ale ostatecznie walka o tytuł rozegrała się miedzy Eastern Suburbs (przedtem Hakoah Sydney) i Marconi Fairfield (zachodnia część Sydney, ale co to w ogóle za nazwa?). Drużyna żydowska przed ostatnią kolejką miała jeden punkt i cztery punkty przewagi, ale w ostatnim meczu ledwie zremisowała 0:0 z Sydney Olympic, nie wykorzystując po drodze rzutu karnego. Marconi prowadził 4:0 z Footscray na 10 minut przed końcem, by na samym finiszu dać sobie strzelić aż trzy gole.
Większość z klubów rozdających karty z NSL wciąż gra na topie. Footscray JUST nie istnieje, zresztą tak, jak ich macierzysta Jugosławia. Mooroolbark grają dziś w Victorian Provisional League One South-East z takimi gigantami jak Dandenong Sparrows czy Old Camberwell Grammarians.
National Soccer League ostatecznie padła na klatę w 2004 roku, ustępując miejsca A-League, w której gra zresztą jeden klub z Nowej Zelandii (Wellington Phoenix).
Oto końcowa tabela inauguracyjnego sezonu NSL.
Jakby ktoś z Was miał naprawdę dużo czasu, tu znajdziecie składy poszczególnych drużyn i omówienie kolejnych rund rozgrywek.
Maciej Słomiński