Seans piłkarski (45). Pentecost
To historia zbuntowanego chłopca, owładniętego fascynacją futbolu i występów Liverpool FC w pierwszym rzędzie…
Scena otwarcia tego krótkometrażowego filmu nominowanego do Oscara w reżyserii Petera McDonalda z 2011 roku jest nader uroczysta. W tle słyszalne są dźwięki organów, a kamera powoli kieruje swoją optykę z góry na dół – od ornamentu sufitu do zgromadzenia wiernych. To znak, że akcja skupia się w kościele.
Odbywa się msza, na którą nikt by pewnie nie zwrócił baczniejszej uwagi. Stało się jednak inaczej. Los sprawił, że jej zakończenie nie przebiegło w tradycyjny sposób. Wszystko za sprawą niefortunnego zdarzenia ze zbyt zamaszystym obejściem się ministranta z wprawionym przez niego w ruch kadzidełkiem. Zasięg był daleki i zachwiał równowagą maszerującego dostojnym krokiem księdza prowadzącego. Potknąwszy się o próg świątyni wywinął orła. W tym momencie poznajemy też głównego bohatera, jedenastoletniego Damiena.
Żyje on wraz z rodzicami w irlandzkim miasteczku. Są lata 70. i na fali jest Liverpool. Ten dość krągły na twarzy, lekko rudawy i piegowaty małoletni zapatrzony jest w ten słynny klub. Ściany jego pokoju zdobią zresztą liczne plakaty z piłkarzami drużyny „The Reds”. Ojciec w złości właściwie jednym gwałtownym ruchem zrywa synowi cały jego wyklejony świat. Poza tym nakłada na Damiena karę, jaką ma być zakaz słuchania relacji radiowych i oglądania telewizyjnych z futbolem na pierwszym planie przez kilka miesięcy. Powodem do jej nałożenia był brak wystarczającego skupienia podczas procesji. Na nic zdało się chłopca tłumaczenie, że był to tylko nieszczęśliwy wypadek.
Życie toczy się zazwyczaj według własnego scenariusza. Najmłodszy domownik rodziny Lynch otrzymuje szansę zrehabilitowania. Otóż okazało się, że jako jedyny może uczestniczyć w trakcie nabożeństwa z udziałem arcybiskupa w lokalnej parafii. On i pozostała czwórka ministrantów ma być wkrótce do tego odpowiednio przygotowana przez miejscowych księży. Nawet ojciec spuścił z tonu. Obiecał Damienowi, że jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem i wywiąże się on z tego zadania posługi, wcześniejsza kara zostanie zawieszona i będzie mógł nacieszyć się widokiem oglądania swoich pupili w ich wieczornym występie w europejskich pucharach.
Nieśmiało zadowolona z takiego postawienia sprawy przez swego męża była matka Damiena przy wspólnym posiłku rodzinnym. Jej dyskretny półuśmiech i dobrotliwe spojrzenie to okazane wsparcie dla przygnębionego syna.
Ten fan futbolu jednak w decydującym momencie, kiedy odprawiana msza przebiegała wzorowo, pęka. Skumulowana w nim złość i pragnienie zdjęcia narzuconych ograniczeń są prawie że decydującymi czynnikami… Dla Damiena pochłanianie kolejnych dawek futbolu jest wszystkim. Trudno powiedzieć, czy on i jego rówieśnicy zastanawiają się będąc tak młodymi osobami nad przyszłością. Czy zadają sobie pytania, kim chcą być i jakie marzenia mają. W końcu, czy mogą je realizować. Posługi, w jaką był jak gdyby Damien „odgórnie” zaangażowany, w każdym razie nie czuł. I to właśnie wyraził bardzo energicznie i dosadnie w końcowych fragmentach tego krótkiego filmu, kiedy przed zgromadzoną widownią ustawił kadzidło na parkiecie wnętrza kościoła i uderzył w nie kopniakiem ile sił.
Finalnie ostentacyjne zachowanie chłopca było przejawem buntu jednostki. Komicznie dramatyczną odpowiedzią na narzucanie reguł i ról. Wyzwoleniem, choćby jedynie chwilowym, czy oswobodzeniem się od maski. Niewypowiedzianym werbalnie gestem, sugestywnym w przekazie zwróceniem uwagi na to, że dziecko – jak każdy człowiek – ma swoje potrzeby i cele, do jakich chciałoby dążyć. Jednakże wpierw chciałoby zostać po prostu wysłuchane.
Paweł Król