Wędrówki ślimaka przez Warmię (2). Braniewo – Frombork – Tolkmicko

Co ma wspólnego nasza strona z dworcami kolejowymi we Fromborku i w Tolkmicku? Zapraszamy do lektury…

Wyprawa na północne rubieże naszego kraju okazała się niezwykle interesująca. Od granicy z obwodem kaliningradzkim w Gronowie ślimaka dzieliło raptem kilka kilometrów. A jeszcze na niektórych mapach z 1945 roku można znaleźć województwo królewieckie, które dziś w dużej mierze pokrywa się z terytorium dzisiejszego obwodu. Niestety, w wyniku konferencji poczdamskiej, Królewiec (dziś Kaliningrad) znalazł się na terytorium Związku Radzieckiego. Polską administrację z niektórych miast dziś należących do obwodu (polskie nazwy to: Gierdawy, Iława Pruska, Święta Siekierka) dekretem Stalina wyrzucono, a tereny przyłączono do ZSRR, zmieniając nazwy miejscowości. Na szczęście nie całe Prusy Wschodnie dostały się w sowieckie łapy. Kilka z nich ślimakowi udało się odwiedzić.

Przystanek pierwszy: Braniewo

To pierwsza historyczna stolica Warmii, której początki sięgają XIII wieku. Znajduje się w niej największy w Europie cmentarz żołnierzy Armii Czerwonej oraz potężna jednostka wojskowa, która „wita” turystów wjeżdżających do miasta od południa.

Po II wojnie światowej miasto było niemal doszczętnie zniszczone. Nie odbudowano historycznej starówki z ratuszem i Kamiennym Domem. Niemniej, kilka zabytków w mieście nad Pasłęką się zachowało: Wieża Bramna z XIII wieku, XIV-wieczna Bazylika św. Katarzyny oraz wieża młyna kieratowego z tego samego wieku, budynki Collegium Hosianum z XVI wieku, w którym nauki pobierali m.in. św. Andrzej Bobola, barokowy intelektualista Maciej Kazimierz Sarbiewski i Marcin Laterna (kapelan króla Stefana Batorego).

Zabytkowe są także m.in. budynki sądu rejonowego i przylegający do niego… zakład karny, z którego osadzeni odbywający karę na najwyższym piętrze mają piękny widok z okien na… Collegium Hosianum i amfiteatr.

Futbol w Braniewie to Zatoka, założona w 1948 roku. Najwyżej grała w III lidze, zaś w 1960 roku przegrała baraże o awans do II ligi. Pod koniec lat 90. Zatokę na zaplecze ekstraklasy miał poprowadzić m.in. eks-reprezentant Polski, Adam Fedoruk. Nic z tego nie wyszło i od 2001 roku w Braniewie nie widzieli już III ligi. Ostatni sezon Zatoka zakończyła na 13. miejscu w IV lidze.

Przystanek drugi: Frombork

W maju 1543 roku we Fromborku zmarł Mikołaj Kopernik. Został pochowany w podziemiach miejscowej katedry, co udowodniono dopiero w 2010 roku, gdzie ponownie zostały złożone doczesne szczątki astronoma. W ostatnich latach swojego życia Kopernik żył i pracował właśnie w tym mieście.

Co można zobaczyć we Fromborku oprócz wzgórza katedralnego z katedrą, wieżą Kopernika, pałacem biskupim i domem astronoma? Z pewnością trzeba się przejść deptakiem nad Zalew Wiślany. Część deptaka prowadzi wzdłuż kanału Kopernika z XV wieku, łączącego zalew z rzeką Baudą. Nieopodal znajdują się zabytkowe: Baszta Żeglarska, wieża wodociągowa z XVI wieku oraz poewangelicki kościół św. Wojciecha. Swego rodzaju zabytkiem we Fromborku jest także stacja kolejowa. Ostatni pociąg odjechał stąd wtedy, gdy wystartował nasz portal, czyli w 2013 roku.

W warmińsko-mazurskiej klasie A, Frombork reprezentował klub Zalew. Zajął 10. pozycję na 11 drużyn. Na stadion we Fromborku ślimak jednak nie dotarł.

Przystanek trzeci: Tolkmicko

W tej mieścinie znajduje się największy port nad Zalewem Wiślanym. Centralnym punktem Tolkmicka jest rynek z kościołem św. Jakuba Apostoła z 1376 roku. Nieopodal znajduje się budynek kościoła polskokatolickiego z końca XIX wieku. Zaś po drodze z centrum do portu natkniecie się na zabytkowy XIX-wieczny budynek dworca kolejowego, obecnie w remoncie. Podobnie jak we Fromborku, ostatni pociąg pasażerski zatrzymał się w Tolkmicku w 2013 roku.

Piłka nożna w Tolkmicku to Barkas. Sześć lat temu grał w rozgrywkach III ligi. Futboliści z Tolkmicka utrzymali się na tym poziomie rozgrywek, ale do sezonu 2014/15 przystąpili do rozgrywek pod nazwą Drwęca Nowe Miasto Lubawskie. W ostatnim sezonie grupy drugiej warmińsko-mazurskiej „okręgówki” Barkas zajął 6. miejsce. Obiekt w Tolkmicku wygląda dość skromnie, ciekaw jestem w jaki sposób spełnił trzecioligowe wymogi…

Grzegorz Ziarkowski