Derby (18). Aston Villa – Birmingham City
W naszym derbowym cyklu był już Północny Londyn, były najstarsze derby świata rodem z Sheffield, a tym razem odwiedzamy Birmingham, gdzie rywalizację toczą dwie uznane firmy – Aston Villa i Birmigham City. Startujemy.
Stolica regionu West Midlands
Birmingham, to drugie co do wielkości miasto w Anglii, leżące w hrabstwie metropolitarnym West Midlands. Liczy ponad milion mieszkańców, a metropolia, to ponad 6 mln ludzi.
To ważny ośrodek przemysłowy i kulturalny Wielkiej Brytanii. W mieście są trzy uniwersytety. Dlaczego o nich piszę? Bo mnie się wszystko kojarzy z piłką. Oto nazwy dwóch z nich: Aston University i Birmingham City University. Trzeci, to University of Birmingham.
Na uwagę zasługuje również Sutton Park, który jest największym parkiem miejskim w Europie.
Villans & Blues
Aston Villa Football Club został założony w marcu 1874 r. przez czterech metodystów w kaplicy Villa Cross. Byli to: Jack Hughes, Frederick Matthews, Walter Price oraz William Scattergood.
Aston Villa miała spory wkład w rozwój angielskiego futbolu. Klub był jednym z 12 założycieli Football League w 1888 r., a za pomysłodawcę i twórcę ligi uchodzi William McGregor (wieloletni działacz AVFC).
Przydomki klubu brzmią następująco: „The Villa”, „The Villans” i „The Lions”.
Barwy klubu to kolory bordowy i błękitny.
Drużyna swoje mecze rozgrywa na stadionie Villa Park, który może pomieścić prawie 43 tys. widzów.
Birmingham City Football Club jest klubem młodszym o rok od lokalnego rywala, powstał bowiem w 1875 r. Założyli go krykieciarze skupieni wokół kościoła Holy Church w dzielnicy Bordesley Green. Na początku klub nazywał się: Small Heath Alliance. Znany jest pod dzisiejszą nazwą od roku 1943.
Od początku istnienia klubu, barwą jest kolor niebieski.
Przydomek – „Blues”.
Birmingham City swoje mecze rozgrywa na stadionie St Andrew’s, na którym może zasiąść ponad 30 tys. kibiców.
Odległość między stadionami w linii prostej wynosi ok. 3,7 km.
Trofea
Oba omawiane kluby posiadają na swoim koncie klasyczne trofea, ale różnica w ich ilościach u obu rywali jest ogromna. Ściślej rzecz ujmując, Aston Villa jest klubem wielce utytułowanym, podczas, gdy BCFC posiada tylko dwa trofea na swoim koncie. Obie zdobycze, to Puchary Ligi.
Pierwszy Puchar Ligi, Blues zdobyli w 1963 r., w trzeciej edycji tych rozgrywek. Drużyna pokonała wtedy w finałowym dwumeczu… Aston Villę!
Drugi z owych Pucharów, Birmingham zdobył w 2011 r., pokonując w finale zespół Arsenalu 2:1. Wcześniej, w ćwierćfinale, drużyna pokonała nikogo innego, jak Aston Villę…
Birmingham City grał jeszcze raz w finale PL w roku 2001, jednak przegrał w karnych z drużyną z Anfield.
Niebiescy dwukrotnie znaleźli się w finale Pucharu Anglii (1931, 1956), lecz i tam musieli uznać wyższość rywali – odpowiednio: West Brom i Man City.
Drużyna z St Andrew’s grała jeszcze dwukrotnie w finale Pucharu Miast Targowych, przemianowanym później na Puchar UEFA (1960, 1961); przegrane z Barceloną i Romą.
Jak widać – sporo finałów, niewiele laurów…
Aston Villa, to z kolei jeden z najbardziej utytułowanych klubów angielskich. Najlepszy klub epoki wiktoriańskiej; aż pięć z siedmiu tytułów mistrzowskich, klub zdobył w XIX w.
AVFC posiada w swojej kolekcji również najcenniejsze trofeum na kontynencie; Puchar Europy, jako jeden z pięciu angielskich klubów.
Tarczę Dobroczynności zdobytą w 1981 r., Aston Villa dzieli z Tottenhamem.
Aston Villa
Mistrzostwo Anglii – 7 razy
Puchar Anglii – 7 razy
Puchar Ligi – 5 razy
Tarcza Dobroczynności (od 2002 r. Tarcza Wspólnoty) – 1 raz
Puchar Europy – 1 raz
Superpuchar Europy – 1 raz
Łącznie – 22 trofea (20 krajowych i 2 międzynarodowe)
Birmingham City
Puchar Ligi – 2 razy
Second City derby
Łącznie w oficjalnych meczach oba kluby spotykały się ze sobą 117 razy.
Aston Villa ma lepszy bilans – 51 zwycięstw, przy 37 wygranych Birmingham City. Remisy zanotowano 29-krotnie.
Stosunek bramek – 182:152 dla Villi.
Pierwsze spotkanie obu klubów miało miejsce prawie 135 lat temu; 27 września 1879 r. BCFC wygrali wtedy 1:0.
Najwięcej bramek w Second City derby, kibice obejrzeli 7 września 1895 r. Aston Villa pokonała rywali w stosunku 7:3.
Najwyższe zwycięstwo AVFC, to 6:0 w 1988 r., natomiast BCFC, to 4:0 w roku 1968.
Najwięcej bramek w derbach zdobył Billy Walker – 11 trafień, wszystkie dla The Villans. Dla City najwięcej razy trafiał Joe Bradford – osiem goli.
Najwięcej widzów oglądało Second City derby w grudniu 1948 r. Na Villa Park zasiadło wtedy 62.434 fanów futbolu.
Grali w obu klubach
Piłkarzy grających w obu klubach z Birmingham było wielu. Pod lupę wziąłem pięciu z nich, a kryterium wyboru było następujące – znaczna ilość meczów w obu omawianych firmach.
Des Bremner – Szkocki pomocnik, ur. w 1952 r. w Aberchirder. W Aston Villi w latach 1979-84, tam aż 174 oficjalne mecze i dziewięć goli. W Birmingham City w okresie 1984-89 i 168 spotkań oraz pięć goli. Łącznie więc dla obu omawianych klubów aż 342 oficjalne spotkania. Z AVFC zdobywca Pucharu i Superpucharu Europy. W reprezentacji Szkocji tylko jeden mecz. Jego brat Kevin był napastnikiem i zaliczył epizod w Birmingham City.
Harry Hampton – Angielski napastnik ur. w 1885 r. w Wellington. Bardzo barwna postać o ciekawym życiorysie. Znany jako „Happy” Harry, lub „Wellington Whirlwind” (trąba powietrzna z Wellington). W Villi w latach 1904-20, a tam 376 meczów i 242 gole! Do dziś pozostaje najlepszym strzelcem tego klubu w historii. Wsławił się m.in. tym, że grając przeciwko Sheffield Wednesday strzelił 5 bramek; był rok 1912, a Aston Villa wygrała wtedy 10:0.
Hampton w czasie I wojny światowej służył w armii i w bitwie nad Sommą uległ zatruciu gazem musztardowym. Po wojnie nie był więc już tym samym piłkarzem, ale w 1920 r. przeniósł się do Birmingham City, gdzie grał z powodzeniem przez dwa lata; 57 meczów oficjalnych, a w nich 31 bramek!
W reprezentacji Anglii cztery mecze i dwa gole. Po zakończeniu kariery piłkarskiej trenował Preston North End i Birmingham City, a później prowadził punkt gastronomiczny w Rhyl aż do śmierci w 1963 roku…
Stan Lynn – Angielski prawy obrońca ur. w 1928 r. w Bolton. Zwany „Stan Wham”, ze względu na potężne uderzenie z prawej nogi. W AVFC lata 1950-61 i tam 281 meczów oficjalnych i 36 bramek, skąd przeniósł się do rywala zza miedzy. W BCFC przez pięć sezonów (1961-66), gdzie zagrał w 131 oficjalnych meczach trafiając do bramki 26 razy.
Po zakończeniu kariery pracował aż do emerytury w sklepie narzędziowym. Zmarł w 2002 r. w domu opieki w Birmingham.
Bobby Thomson – Szkocki napastnik, ur. w 1937 r. w Dundee. W obu klubach z Birmingham łącznie osiem lat (po cztery na każdy z klubów). W The Villans w okresie 1959-63 (140/56), w Blues lata 1963-67 (114/23). W swoim pierwszym sezonie w Villi strzelił 22 gole, czym wyrobił sobie należyty szacunek i markę wśród kibiców i działaczy klubu.
Ron Wylie – Kolejny szkocki napastnik, ur. w 1933 r. w Glasgow. Grał również jako prawoskrzydłowy pomocnik. W Aston Villi w latach 1958-65, gdzie rozegrał 196 oficjalnych meczów i strzelił 16 goli. W Birmingham City lata 1965-70, gdzie zakończył karierę. Tam 128 spotkań i tylko dwa gole. Był mistrzem dośrodkowań i asyst. Po zawieszeniu butów na kołku trenował przez dwa sezony West Bromwich Albion.
Supporters
Oba kluby posiadają sporą rzeszę kibiców. Atrakcji Ultras brak (poza nielicznymi wyjątkami), doping na przyzwoitym poziomie (przy korzystnym wyniku), grupy mocnych wrażeń z tradycjami, wyjazdy – pozazdrościć. Tak bym scharakteryzował Birmingham, jak i całą kibicowską Anglię.
Najważniejsze i godne uwagi grupy z omawianego miasta, to Aston Villa Hardcore i Birmingham Zulus.
Aston Villa Hardcore
Wbrew temu, co można usłyszeć w polskich mediach („zrobimy tu drugą Anglię”), obie grupy nie stronią od awantur, a w dniu derbów często dochodzi do starć kibiców obu klubów.
Aston Villa Hardcore, to grupa powstała w 1993 r. jako kontynuator tradycji starych gwardii „The Steamers”, czy legendarnej „C-Crew”. W grupie AVH są głównie lojaliści, kibice o poglądach skrajnie prawicowych. Paradoksalnie jednak, wśród nich zdarzają się także fani o ciemniejszym kolorze skóry. Po raz kolejny przywołam powiedzenie: Co kraj to obyczaj.
Birmingham Zulus, to silna grupa City, powstała pod koniec lat 70-tych, prawdopodobnie w 1978 r. Nazwa wzięła się od przyśpiewki kibiców Manchester City. Był rok 1982, fani MCFC zauważyli wśród kibiców Birmingham City wielu fanów o ciemnym kolorze skóry i zaczęli skandować „Zulu, zulu!”. Nazwa się spodobała fanatykom BCFC i tak już zostało.
Birmingham Zulus
Podczas, gdy fani Aston Villi, to w większości skrajna prawica, a kibice City, to głównie lewicowy elektorat i mnóstwo imigrantów, łatwo o konkluzję, jak bardzo fani obu klubów nie przepadają za sobą…
***
Na deser gol samobójczy w derbach Birmingham:
Dariusz Kimla