Derby (25). Bohemians – Shamrock Rovers
Z przedwojennego Lwowa przenosimy się do Irlandii. W tym kraju gościmy po raz pierwszy. Tamtejszy futbol, mimo sąsiedztwa Wielkiej Brytanii, nie obfituje w wybitne kluby i nie cieszy się tak dużą popularnością jak choćby rugby, są jednak spotkania, które elektryzują Zieloną Wyspę; to derby Dublina, rozgrywane między klubami Bohemian FC i Shamrock Rovers FC. Zaczynamy.
Baile Atha Cliat
Dublin, to stolica i największe miasto Irlandii położone w prowincji Leinster. Liczy ok. 530 tys. mieszkańców i leży na wschodnim wybrzeżu kraju nad Morzem Irlandzkim.
Jest najbardziej zieloną stolicą w Europie; 97% ludności miasta ma do parku mniej niż 300 m!
Najciekawszym zabytkiem jest Dublin Castle z XIII w.
W mieście żyło i tworzyło wielu wybitnych pisarzy; George Bernard Shaw, Samuel Beckett czy Oscar Wilde. James Joyce akcję jednej z największych dzieł literackich w historii – „Ulisses”, umieścił właśnie w Dublinie. Można więc śmiało użyć tezy, że Dublin literaturą stoi…
Tytuł rozdziału, to nazwa miasta w jęz. irlandzkim (tak, jest taki) i w przetłumaczeniu znaczy „miasto brodu z trzcinowymi płotami”. Etymologia ang. także pochodzi z jęz. irlandzkiego; Dubh Linn, co znaczy „czarny staw”.
Bohs & Hoops
Bohemian Football Club został założony 6 września 1890 r. Spotkanie założycielskie miało miejsce na North Circular Road w Phoenix Park; jednym z największych parków miejskich w Europie leżącym na północy Dublina. Uczestnicy spotkania, to grupa młodych ludzi grających w piłkę i pragnących ów proceder formalnie zalegalizować.
BFC był jednym z dwóch klubów założycielskich Ligi Irlandii w 1921 r. (drugim był Shelbourne FC).
Dopuszczalnym jest używanie nazwy Bohemians.
Przydomki klubu to „Bohs” i „The Gypses”.
Barwy to kolory czerwony i czarny.
W jęz. irlandzkim nazwa klubu brzmi: Cumann Peile Bóithéamaigh.
Klub swoje mecze rozgrywa na niewielkim stadionie Dalymount Park, który może pomieścić 4300 kibiców.
Shamrock Rovers Football Club powstał w 1901 r. Spotkanie założycielskie miało miejsce przy Irishtown Road w mieszkaniu Larego Byrne’a, który został pierwszym sekretarzem klubu. Pomysłodawcami i założycielami klubu byli bracia John i Michael Gregg.
Shamrock, w odróżnieniu od Bohemians wywodzą się z południowej części miasta.
Przydomki klubu to: „The Hoops” i „Rovers”.
Barwy to kolory biały i zielony.
Nazwa klubu z jęz. irlandzkiego to Cumann Peile Ruagairí na Seamróige.
Klub swoje mecze rozgrywa na Tallaght Stadium, który może pomieścić 6 tys. kibiców.
Odległość między stadionami w linii prostej wynosi ok. 10,7 km.
Trofea
Oba kluby są wielce utytułowane w swoim kraju i w tabeli wszech czasów ligi irlandzkiej zajmują dwie pierwsze pozycje – Shamrock I miejsce, Bohemians II.
Shamrock Rovers, to absolutny lider w laurach w swoim kraju. Klub jest rekordzistą pod względem tytułów mistrzowskich, pucharów Irlandii i League of Ireland Shields („protoplasta” Pucharu Ligi).
Tylko w jednej dziedzinie Bohemians przewyższają rywala – w rzeczonym Pucharze Ligi, który jest rozgrywany od sezonu 1973/74. Tych, BFC mają w dorobku trzy, podczas gdy SRFC dwa takie laury, mimo że w finale grali ośmiokrotnie!
Lokalny turniej Leinster Senior Cup jest rozgrywany od roku 1892. Bohemians wygrywali te rozgrywki 31 razy, Rovers mają na koncie 18 tych trofeów.
Puchar Dublina rozgrywany był w latach 1934-73. Shamrock zdobywali to trofeum 10 razy, Bohemians tylko raz.
W europejskich pucharach nie wiodło się obu klubom najlepiej.
Najwyższy poziom jaki osiągnął Bohemians, to II runda. Pierwszy raz udało się osiągnąć II rundę w sezonie 1976/77 w PZP, lecz tam trafili na… Śląsk Wrocław i odpadli po dwumeczu (0:3 i 0:1).
Drużyna „The Hoops” spisywała się lepiej w rozgrywkach międzynarodowych. Dwukrotnie osiągnęli pułap III rundy, a w sezonie 2011/12 zakwalifikowali się do Ligi Europy, po wyeliminowaniu Partizana Belgrad, co było sporą niespodzianką.
Klub grał wtedy w bardzo silnej gr. A, gdzie grały jeszcze: Rubin Kazań, Tottenham i PAOK Saloniki. Ekipa ze stolicy Dublina, zgodnie z przewidywaniami, przegrała wszystki mecze grupowe i zajęła ostatnie miejsce (stosunek bramek 4:19).
Shamrock w 1994 r. trafił w rundzie eliminacyjnej Pucharu UEFA na Górnika Zabrze, i poniósł sromotną klęskę z polskim klubem (0:1 i 0:7).
Oto klasyczne laury zdobywane przez oba omawiane kluby:
Bohemian FC
Mistrz kraju – 11 razy
Puchar kraju – 7 razy
Puchar Ligi – 3 razy
League of Ireland Shields – 6 razy
Łącznie – 27 trofeów
Shamrock Rovers FC
Mistrz kraju – 17 razy
Puchar kraju – 24 razy
Puchar Ligi – 2 razy
League of Ireland Shields – 18 razy
Łącznie – 61 trofeów
Derby Dublina
Niestety, nie znalazłem w żadnych źródłach kompletnego wykazu gier i wyników. Udało się natomiast wyszukać pełne dane od sezonu 1999/00. Jak to mówią; „z braku laku…”.
Opierając się więc na ostatnich 15 sezonach; derby Dublina rozgrywano 54 razy.
Bohemians wygrywali 21 razy, 16-krotnie notowano remisy, Rovers zwyciężali rywali 17 razy.
Pierwszy mecz między drużynami rozegrano 9 stycznia 1915 r. Było to w rozgrywkach Leinster Senior Cup, Bohemians wygrali 3:0.
Grali w obu klubach
Piłkarzy, którzy grali w obu klubach ze stolicy Irlandii było tak wielu, że nie byłem zdecydowany jakie przyjąć kryterium. Kiedy się okazało, że piłkarzy o nazwisku Byrne grało tam kilku, wpadłem na pomysł, by opisać właśnie Byrne’ów. To chyba tacy nasi Kowalscy… Ciekaw jestem czy w Irlandii więcej jest Byrne’ów czy Polaków? Nawiasem mówiąc (pisząc?) – zwróćcie uwagę gdzie założono Shamrock…
Do rzeczy:
Alan Byrne – Pomocnik, ur. w 1969 r. w Dublinie. Wychowanek Bohs, tam w latach 1987-93 (132/4), następnie sprzedany do lokalnego rywala za 6 tys. funtów. Tam w sezonie 1993/94 (28/1). Na boisku zadebiutował w derbach w 1987 r. (przegrana z Rovers 1:4). Z Bohemians zdobywca Pucharu, z Shamrock Mistrzostwo. Z racji problemów osobowościowych i trudnego charakteru, zyskał przydomek „Psycho”.
Mick Byrne – Napastnik, ur. w 1960 r. w Dublinie. Wychowanek Bohemians; lata 1978-81, później aż czterokrotnie w Shamrock Rovers, gdzie grał łącznie przez siedem lat i strzelił 56 goli. Z tym klubem sześć różnych trofeów. Dwukrotnie był uznawany najlepszym piłkarzem w Irlandii. W Rovers zakończył karierę zawodniczą i tam również pracował jako trener; jego asystentem był… Pat Byrne, o którym poniżej.
Pat Byrne – Pomocnik, ur. w 1956 r. w Dublinie. Kolejny Byrne, który nauczył się piłkarskiego rzemiosła w Bohemian FC. Tam w okresie 1974-78. W barwach rywala o rok dłużej; 1983-88. Bardzo utytułowany piłkarz, aż 14 różnych trofeów z obydwoma klubami. Wybierany piłkarzem i osobowością roku w Irlandii. W reprezentacji osiem meczów bez zdobyczy bramkowej. Po zawieszeniu butów na kołku, najpierw jako asystent Micka Byrne’a, później jako pierwszy trener w Rovers.
Paul Byrne – Urodzony w 1965 r. w Dublinie. Oprócz obu omawianych drużyn, grał również w St Patrick’s Athletic, trzecim wielkim klubie z Dublina. Z Bohemians zdobywca Pucharu kraju. W swoim debiucie w Bohs strzelił dwie bramki w wygranym meczu 2:1.
Było jeszcze kilku Byrne’ów grających dla obu klubów(!), poprzestańmy jednak na tej czwórce.
Kibice
Obie firmy posiadają swoich fanów zarówno w Dublinie, jak i w całym kraju. Większą rzeszę kibiców posiada Shamrock Rovers.
Zwolennicy Bohs, to Northside, czyli północna strona miasta, biedniejsza część Dublina. Fani Rovers, to z kolei Southside, czyli południe stolicy Irlandii, ludzie zamożniejsi i lepiej sytuowani społecznie.
Ruch kibicowski w Irlandii, to bardzo ciekawe zjawisko dla ludzi zainteresowanych tym tematem. Średnia widzów na stadionach Zielonej Wyspy w ciągu ostatnich 30 lat drastycznie spadła. Zwiększyła się jednak liczba fanatyków na obiektach. Praktycznie każdy klub posiada swój młyn, w liczbie od kilkunastu do kilkuset osób, który tworzy atmosferę na trybunach.
Pojawiły się flagi na kijach, sektorówki i pirotechnika, kibice zaczęli jeździć licznie na wyjazdy. Coś, czego w Irlandii w XX w. jeszcze nie było!
Zorganizowana grupa kibiców Bohemians to Notorious Boo Boys, która powstała w 2006 r. Powody założenia grupy są oczywiste; zjednoczenie pod wspólną flagą wszystkich aktywnych kibiców, zorganizowane wyjazdy, doping, oprawy i pirotechnika.
Nazwę grupy wymyślili nieświadomie dziennikarze irlandzcy, nazywając tak niesfornych fanów Bohs. Nazwa spodobała się młodzieży i tak już zostało. Grupa NBB jest lewicowa.
Odpowiednikiem NBB w Shamrock jest grupa Shamrock Rovers Ultras, która powstała w 2001 r. i jest najstarszą tego typu organizacją w Irlandii. To oni zapoczątkowali ruch Ultras w swoim kraju. Są fantastycznie zorganizowani, stanowią sporą siłę w Dublinie.
Grupa jest apolityczna, choć raczej jest to prawe skrzydło; kibice są dumni ze swojej ojczyzny i niejednokrotnie dają temu wyraz na meczach; flagi państwowe są często eksponowane na stadionie Tallaght.
***
Na deser graffiti pod stadionem BFC:
Dariusz Kimla