Derby (33). Manchester City – Manchester United
„Siadamy wygodnie w fotelach, zapinamy pasy i startujemy”.
Dziś po raz piąty zatrzymamy się w ojczyźnie futbolu. W odcinku 33. zapraszam na największe derby Anglii, wszak w dniu dzisiejszym bój stoczą Man Utd z Man City.
Cottonopolis
Manchester to miasto w hrabstwie metropolitarnym o nazwie Greater Manchester. Liczy ponad 500 tys. mieszkańców i jest ważnym ośrodkiem przemysłowym Wlk. Brytanii.
W mieście znajduje się najstarszy na świecie, nadal działający terminal dworca kolejowego (Manchester Liverpool Road oddany do użytku w 1830 r.).
W XIX w. był to największy na świecie ośrodek przemysłu włókienniczego, stąd przydomek miasta (w tytule rodziału).
Manchester kojarzony jest jednak głównie z piłką nożną, wracamy więc do tematu przewodniego.
West Gorton i Newton Heath
Manchester City Football Club powstał w 1880 r. pod nazwą West Gorton Saint Marks. Klub został założony przez Annę Connell, córkę proboszcza kościoła pod wezwaniem św. Marka w dystrykcie Gorton i dwóch strażników z tego kościoła. W 1887 r. klub przeniósł się na wschód miasta, do Ardwick i zmienił nazwę na Ardwick Association FC. Trzecia i ostateczna zmiana nazwy na MCFC nastąpiła w 1894 r.
Barwy klubu to kolory błękitny i biały.
Przydomki: „The Citizens”, „City” i „The Blues”.
Manchester City rozgrywa swoje spotkania na City of Manchester Stadium. Obiekt może pomieścić prawie 48 tys. widzów.
Manchester United Football Club powstał w roku 1878, pod nazwą Newton Heath Lancashire & York Railway Company FC. Klub założyli pracownicy kolei, a nazwa wywodziła się właśnie od linii kolejowych: Lancashire i Yorkshire. Na początku pracownicy tych linii grali między sobą, lub z innymi kolejarzami na boisku Newton Heath.
Kiedy w r. 1888 stworzono w Anglii Ligę Piłkarską, Newton Heath FC (taka nazwa funkcjonowała w latach 1892-1902) nie przystąpili do rozgrywek, ze względu na zbyt słaby poziom swojej drużyny. Dostąpili zaszczytu przystąpienia do ligi cztery lata później. Klub pod koniec XIX w. był nękany problemami finansowymi i mało brakowało, aby nie dotrwał do XX stulecia! Tak się jednak nie stało, a to dzięki właścicielowi browaru, Johnowi Daviesowi. Zainwestował on w drużynę, w zamian za udziały w klubie. Na przełomie kwietnia i maja 1902 r. klub zmienił nazwę na Manchester United FC i tak nazywa się do dziś.
Klub w 1958 r. dotknęła tragedia; katastrofa lotnicza. Będzie o tym u nas osobny tekst, więc bądźcie czujni.
Barwy klubu to kolory: czerwony, biały i czarny.
Przydomek: „The Red Devils”.
Drużyna rozgrywa mecze na Old Trafford, który może pomieścić prawie 76 tys. widzów.
Odległość między stadionami w linii prostej wynosi ok. 6,2 km.
Trofea
MUFC to najbardziej utytułowany z angielskich klubów; rekordzista w ilości tytułów mistrzowskich, Pucharów i Superpucharów kraju.
Siedem międzynarodowych, klasycznych trofeów także podkreśla wielkość tego klubu.
MCFC nie jest tak utytułowany jak sąsiad, ale kilka laurów również ma na swoim koncie. Międzynarodowe tylko jedno, za to pamiętne dla nas; w roku 1970 na Praterze w Wiedniu Man City spotkali się w finale PZP z Górnikiem Zabrze. Anglicy wygrali 2:1…
Poniżej zestawienie klasycznych zdobyczy obu klubów:
Manchester City
Mistrzostwo Anglii – 4 razy
Puchar Anglii – 5 razy
Puchar Ligi Angielskiej – 3 razy
Tarcza Dobroczynności (od 2002 r. Tarcza Wspólnoty) – 4 razy
Puchar Zdobywców Pucharów – 1 raz
Łącznie – 17 trofeów (16 krajowych i 1 międzynarodowe)
Manchester United
Mistrzostwo Anglii – 20 razy
Puchar Anglii – 11 razy
Puchar Ligi Angielskiej – 4 razy
Tarcza Dobroczynności (od 2002 r. Tarcza Wspólnoty) – 20 razy
Puchar Europy – 3 razy
Puchar Zdobywców Pucharów – 1 raz
Superpuchar Europy – 1 raz
Puchar Interkontynentalny / Klubowy Puchar Świata – 2 razy
Łącznie – 62 trofea (55 krajowych i 7 międzynarodowych)
Manchester derby
Derby omawianego miasta były rozgrywane 268 razy (w tym 100 nieoficjalnych z czasów wojen i towarzyskich). United wygrywali 113 razy, City 88, natomiast remisy zanotowano 67-krotnie.
Pierwszy mecz miał miejsce 12 listopada 1881 r. Newton Heath wygrali z West Gordon 3:0.
Najwyższe zwycięstwa City, to: 6:1 (1926 i 2011) oraz 5:0 (1923 i 1955).
Najwyższa wygrana United, to 7:1 (1941).
Najwięcej bramek w derbach zdobył Wayne Rooney (11 trafień).
Najwięcej meczów derbowych ma na koncie niesamowity Ryan Giggs (36).
Największa frekwencja miała miejsce 20 września 1947. Na Maine Road zasiadło wtedy 78 tys. kibiców. Derby zakończyły się bezbramkowym remisem.
Jedynym trenerem, który prowadził oba kluby, był Ernest Mangnall.
Grali w obu klubach
Piłkarzy, którzy reprezentowali oba omawiane kluby doliczyłem się 24. Kryterium wyboru, to występy w reprezentacji swojego kraju. Wybrałem sześciu graczy z sześciu różnych krajów.
Andrew „Andy” Cole – angielski napastnik ur. w 1971 r. w Nottingham. Wychowanek Arsenalu, tam jednak tylko jedno spotkanie oficjalne. W MU w okresie 1995-01 (276/123). Z tym klubem dziewięć różnych trofeów, w tym Puchar Europy. W Man City w sezonie 2005/06 (23/10). Buty na kołku zawiesił w 2008 r. będąc piłkarzem Nottingham Forest. W reprezentacji 15 spotkań i tylko jedna bramka.
Andriej Kanczelskis – rosyjski pomocnik ur. w 1969 r. w Kirowohradzie. Reprezentował barwy ZSRR, WNP i Rosji, choć urodził się na Ukrainie, a jego rodzina pochodziła z Litwy! W United lata 1991-95 (123/28), w City na wypożyczeniu ze szkockiego Rangers FC w roku 2001 (10/0). W reprezentacji 59 spotkań i siedem trafień. Podstawowy zawodnik kadry na ME 1992 i 1996.
Denis Law – szkocki napastnik ur. w 1940 r. w Aberdeen. Fantastyczny zawodnik, legenda szkockiego futbolu. W „Citizens” dwukrotnie; 1960-61 i 1973-74, gdzie rozegrał 79 spotkań strzelając 35 bramek. W United w okresie 1962-73 (309/171). Swego czasu bohater najwyższego transferu w Wlk. Brytanii, zdobywca Złotej Piłki w 1964 r. W sezonie 1963/64 zdobył 46 goli dla MU – rekord klubu. W kadrze swojego kraju 55 meczów i 30 goli.
Billy Meredith – walijski skrzydłowy ur. w 1874 r. w Chirku. Przez wielu znawców piłki uważany za jednego z najlepszych zawodników świata okresu przedwojennego. W City w latach 1894-06 i 1921-24. Tam aż 390 meczów i 150 goli. W międzyczasie w barwach rywali, gdzie zagrał w 332 spotkaniach strzelając 35 bramek. Łącznie więc w obu omawianych firmach 722 mecze oficjalne! Do dziś pozostaje najstarszym zawodnikiem MU, który zagrał w pierwszej drużynie; miał 46 lat i 281 dni w meczu przeciwko Derby County. W reprezentacji Walii 48 występów i 11 goli.
Peter Schmeichel – duński bramkarz ur. w 1963 r. w Gladsaxe. Na drugie imię ma Bolesław, jego ojciec jest Polakiem. Wyraził chęć grania dla polskiej reprezentacji, jednak jak sam w wywiadzie dla jednej z angielskiej stacji telewizyjnych powiedział, ówczesny PZPN nie był zainteresowany jego usługami, toteż w 1987 roku zadebiutował w narodowej reprezentacji Danii.
W MU okres 1991-99 (292/0). W MC sezon 2002/03 (29/0), gdzie zakończył karierę. W kadrze 129 spotkań i jedna bramka (z rzutu karnego). Mistrz Europy z 1992 r.
Carlos Tevez – argentyński napastnik ur. w 1984 r. w Ciudadela. W „Czerwonych Diabłach” w latach 2007-09 (102/34), następnie u rywali zza miedzy, gdzie rozegrał 148 spotkań i trafiał do siatki rywali 73 razy!
W reprezentacji 66 meczów i 13 bramek.
Supporters
Oba kluby posiadają spore rzesze fanów w mieście oraz na całym świecie.
Kibice City, to głównie południowe i wschodnie dzielnice Manchesteru, podczas gdy United ma większość swoich kibiców na północy i na zachodzie miasta.
W samym Manchesterze większą rzeszę kibiców ma Manchester City.
Widać tu pewną analogię do Turynu, Monachium czy Madrytu; mniej utytułowany z dwóch derbowych rywali, ma większą rzeszę fanów w mieście, z którego owe kluby pochodzą…
Sympatyków MC można spotkać także w miejscowościach i dystryktach sąsiadujących z Manchesterem; jest ich sporo w północnym Wigan, południowym Trafford, Oldham, Stockport i w przeważającej części Tameside.
Fanów MU można natomiast zobaczyć na południu Wigan oraz prawie na całym obszarze Bolton, w Bury, Rochdale, Salford, w północnym Trafford i w centrum Tameside.
Ruchu Ultras w Manchesterze nie ma (choć w przeszłości bywało kolorowo co widać na zdjęciach), jest natomiast rozwinięty ruch Hooligans. Obie ekipy jeżdżą w sporych liczbach na wyjazdy i potrafią narozrabiać, choć jest to rzadkie zjawisko. Bywają jednak mecze (szczególnie w europejskich pucharach), kiedy to mają miejsce nieoczekiwane akcje w starym, angielskim stylu.
Zorganizowana grupa kibiców „mocnych wrażeń” City, to legendarna ekipa „Guvnors”.
Odpowiednikiem w United jest „The Red Army”. Obie grupy nie darzą się sympatią i od czasu do czasu dochodzi do starć między nimi. Są to głównie „odwiedziny” w pubach, czy umówione spotkania w ustronnych miejscach…
Kibice „Citizens” byli tak zafascynowani fanami Lecha Poznań, którzy licznie odwiedzili Manchester, że podchwycili pewien element kibicowskiej sztuki i zaczęli go stosować. Nazwali to po prostu „Poznan”…
Dnia 21 czerwca 2005 roku ponad 2,5 tys. kibiców MU założyło klub FC United of Manchester. Założenie nowego podmiotu to swoisty protest przeciwko nowemu właścicielowi klubu – Malcolmowi Glazerowi.
Wg fanów, Glazer chce się pozbyć oddanych fanów z Old Trafford zastępując ich „niedzielnymi fanami” z wypchanymi portfelami. Tak jest w większości dużych klubów w Europie, niestety…
Na szczęście powstają takie inicjatywy jak omawiana. Klub gra w VII lidze angielskiej a na stadionie można poczuć angielski „Old School”; donośny doping, oflagowane płoty a nawet… odpalone race i świece dymne!
Dariusz Kimla